TAGBILARAN CITY, Bohol, June 21 (PIA) -- Katloan ka mga bag-ong mangalima sa kiyot ang gibansay sa pagbuhi, pag-atiman ug sa pag-ani sa dugos didto sa Cambacay Batuan, aron usab may dugang kita isip mag-uuma.

Gibansay dungan sa  paglusad sa Provincial Bee Keeping Project nga giabagan sa Department of Agriculture Agricultural Training Institute (DA-ATI), Gawad Kalinga, Department of Labor and Employment, Department of Environment and Natural Resources, ug sa Philippine Information Agency ang 30 ka mga mag-uuma, midawat usab sa tagsa  ka kinahon nga colony sa gagmay nga buyog nga dili mamaak.

Sulod sa usa  ka colony ang 15 mil ngadto sa 30 mil ka kiyot, nga mohatag og duh aka lapad nga dugos sulod sa pito ka buwan.

Dili man kayo daghan og dugos on itandi sa putyokan ug ligwan, ang kiyot hinuon mohatag sa usa sa mga labing maayong klase sa dugos, gawas pa nga kini nga matang sa buyog, tungod sa iyang kagamayon, makasiba sa labing hagip-ot nga buwak nga lisud na nga abton sa mga dagkong buyog.

Segun pa ni Jojo Nemenzo, tinugyanan sa pamuhi og buyog sa DA7, ang kiyot dili sama sa ubang mga buyog nga usa lang gyud ka matang sa buwak ang siba-on, ug kini lang ang buyog nga dili mamaak.

Si Jomer Balag, kinsa maoy nanguna sa pagpakat-on sa mga mag-uuma sa iyang silingan nga barangay sa Upper Cabacnitan ug Cambacay, mibutyag nga sa iyang umahan mismo, sukad siyang namuhi og nanagop og kiyot, umento sa 40% ngadto sa 60% sa ani ang iyang nasinati.

Gipadayag usab niya nga ang buyog, mahimong layo og abtan aron makasiba sa mga pollens, apan ang mga kiyot, dili na modayo pag laing lugar sanglit dili na sila kinahanglan pang molupad sa layo aron makasiba.

Kini dugang ni Balag nga dako og ikatabang sa pagpabunga ug pagpamuwak sa mga tanom nga iya usab nga gisaligan nga panginabuhian.

Ang mga buyog, sama sa kiyot, magdala  sa mga pollens ug kadtonmg tam-is nga duga sa buwak ug ilang ipundo sa honey pots, nga mahimong iharvest human sa pito ka buwan.

Ang pagpamuhi og kiyot, gitugbang sa Bohol Island Beekeeping Associaltion (BIBA) sa pagpananum og mga utanon, alang sa mas daghang ani, ug dugang kita tungod sa dugos ug propolis sa kiyot.

Niining buwana, 20 ka mga taga Cambacay ug 10 ka mga taga Upper Cabacnitan ang modawat na sa ilang kinahin nga colony sa kiyot. (RAHC/PIA7 Bohol)