MALAYBALAY CITY, Bukidnon (PIA)–Ang Department of Agriculture–Philippine Center for Postharvest Development and Mechanization (DA-PhilMech) mi-turnover sa P114 milyones nga kantidad sa nagkalain-laing makinarya ngadto sa mga mag-uuma sa bugas humay ug Farmers Cooperatives and Associations (FCAs) sa Bukidnon. 

Mokabat sa 36 ka kwalipikadong mag-uuma, kooperatiba, asosasyon, ug mga FCAs ang bag-ohay lang nakadawat sa nasangpit nga mga makinaryas.  

Ubos sa Rice Competitiveness Enhancement Fund Mechanization Program (RCEF), anaa sa 5,616 ka miyembro sa mag-uuma ang gila-uman nga makabenepisyo sa 100 ka yunit nga makinaryas sa humay ubos sa tuig 2021 nga pundo. 

Si DA-RFO 10 Regional Executive Director Carlene C. Collado, uban sa DA-PhilMech Head Facility Management and Field Operations Division Joel V. Dator, ug Bukidnon 3rd district representative Manuel F. Zubiri maoy nangulo sa turnover ug awarding sa mga certificates ngadto sa FCAs. 

Matud pa nga ang mga FCA nga gikan sa siyudad sa Malaybalay ug Valencia ug mga lungsod sa Impasug-ong, San Fernando, Cabanglasan, Maramag, Kitaotao, Manolo Fortich, Quezon, Pangantucan ug Kalilangan ang mi-avail sa makinarya nga naglakip sa four-wheel drive tractor, hand tractor, floating tiller, PTO-driven disc plow/harrow, walk-behind ug riding type transplanter, rice reaper, combine harvester, thresher, recirculating dryer, impeller rice mill, single pass rice mill ug destoner. 

Nailhan isip ‘food basket’ sa Mindanao, ang probinsya sa Bukidnon nakatabang paghatag sa 50-60 porsyento aron mahimong ‘sufficient’ kon supisyente ang bugas sa Northern Mindanao tungod kay duna kini’y 90,000 ka ektarya nga ani sa humay.

Ang mekanisasyon sa bugas humay usa sa mga nakalakip sa Republic Act No. 11203 o ang Rice Tariffication Law, nga naglatid sa pagmugna sa RCEF nga pundohan gikan sa mga koleksyon sa taripa sa bugas diin dunay P10 bilyon nga alokasyon matag tuig gikan sa 2019 hangtud 2024 kon unom ka tuig.

Tumong niini nga mapauswag ang produksiyon sa humay sa nasud pinaagi sa mekanisasyon ug aron ma-menosan ang alkanse sa mag-uuma labi na human sa pag-ani kon kining gitawag nga ‘post-harvest losses’.

Si Direktor Collado miingon nga ang makinarya sa pagpanguma makapagaan sa mga kalihokan sa uma ug maseguro ang taas nga produksyon.

"The need to increase the level of farm mechanization, to produce more food efficiency and quality will be beneficial both for farmers and consumers,” matud ni Collado. (/BGE-PIA 10-Bukidnon)