TAGBILARAN CITY, Bohol, June 22 (PIA) -- Dul-an sa P30 milyones ang pundo nga nabubo sa Department of Science and Technology (DOST) ngadto sa Bohol Island State University (BISU) gikan sa 2018 ngadto sa kasamtangan, kini segun sa gipakita sa mga tinugyanan sa tunghaan sa pagbisita sa kalihim sa DOST dinhi.

Ang BISU ang nga-unang pangpublikong unibersidad sa Bohol nga adunay unok ka campuses, nakadawat og kinatibuk-ang P28,932,443.25 gikan sa kagamhanan pinaagi sa DOST alang sa 11 ka mga proyekto nga nagtutok sa research and development, matud pa ni Dr Zina Diez-Sayson, vice president for Research, Development and Extension sa usa ka presentation atubangan sa mibisita nga kalihim sa DOST, Sec. Fortunato de la Peña atong Hunyo 21.

Si De la Peña, kinsa nangulo sa DOST sa katapusang unom ka tuig, mihimo sa pagbisita sa tanan nga mga rehiyon nga may gipundohan nga proyekto ang DOST, agi na usab og pasalamat human sa unom ka tuig nga serbisyo isip kalihim.

Sa pagsugod sa Administratsyon ni Presidente Ferdinand Marcos Jr. sa Hulyo 1, mahimo nga dili na si de la Peña ang itudlo nga kalihim sa DOST.

Ang BISU, sa laing bahin, gibubo-an og pundo sa DOST alang sa mga research studies nga gihimo sa tunghaan agi og tampo alang sa pagpalapad sa kasayuran kabahin sa siyensya ug teknolohiya.

Gibubo pananglit sa DOST ngadto sa BISU Main ug BISU Bilar ang P2.9 milyones nga pundo alang sa katukoran sa Bohol Cacao Industry Information System (BCIIS) nga usa ka mahinundanon nga parte sa Bohol Integrated Cacao Research and Enterprise Development Center nga una na nga natumbok nga tukoron diha sa unibersidad.

Gibisbis usab sa kagamhanan ngadto sa duha ka campuses sa BISU ang P2.1 milyones nga suporta sa pagpatuman sa Regional Collaborative Program alang sa panguma, pangisdaan ug pagresearch sa kalikopan ug pag-umad niini sa Rehiyon 7.

Kinatibuk-ang P5M ang nahagat sa DOST sa BISU Main ug sa BISU Bilar nga kolaborasyon.

Alang sa BISU Main mismo, gipagawas sa DOST ang P2.48 milyones alang sa ikaduhang hugna sa BISU Intellectual Property- Technology Business Management nga nagtutok sa Patent Mining kabahin sa Rice Commodity pinaagi sa gipalig-on nga BISU Intellectual Property-Technology Business Management.

Sa BISU Bilar, diin unan nga nga gihimo ang pagtambayayongay sa tunghaan ug sa DOST sa dugay na nga panahon, gipunduhan sa kagamhanan og P1.2M ang pagtuon sa socio-economic nga epekto sa COVID-19 sa industriya sa pangubihan sa Bohol.

Lain nga P2.9M ang gihatag alang sa pagpahiuli sa kalikopan pinaagi sa hiniusa ug pagdumala sa kahinguhaan aron molungtad ug molahutay ang industriya sa kawayan.

Gipundohan usab og P1.8M ang pagtuon sa pagkuha sa de-kalidad nga guha-binhi-on sa kinampay gamit ang aeroponics, ang pagsubay sa kadaghanon sa matang sa mga kuto sa kabug nga makit-an sa mga langob sa pili nga mga lugar gitun-an sa Central Visayas, may P3.5M.

Alang sa pagtagik sa turismo ug siyensya, gipundohan og P3.6M ang pagtukod sa umahan nga gihiusa ang siyensya ug agrikulturang pangturismo didto sa Zamora Bilar.

Sa BISU Candijay, naghatag ang DOST og pundo nga tunga sa milyon alang sa pagpalig-on sa research ug pagpaugmad nga kapasidad sa mga magtutudlo sa nasampit nga tunghaan ilabi na sa pagtuon sa kalapdon sa biodiversity sa mga tanom ug mananap sa yuta, ug laing P2.3M alang sa pagtuon sa epekto sa COVID-19 sa gagmay nga mananagat sa mga isla nga komunidad sa Danajon Bank sa Central Visayas.

Sa kinatibuk-an, gikan sa P2018 ngadto sa kasamtangan, P28.9 milyon ang nabisbis sa kagamhanan sa BISU system alang sa Research and Extension Services niini.

Sa nahatag ug sa pasalig sa dugang pang tabang aron pag-umad sa kapasidad sa research sa mga campuses sa BISU, si Acting President ug Commission on Higher Education Regional Director Maura Escobar, nagpasalamat sa DOST ug sa Philippine Center for Agriculture and Aquatic and Natural Resources Research and Development sa napalig-on nga tambayayongay. (RAHC/PIA7 Bohol)