TAGBILARAN CITY, Bohol, Feb. 20 (PIA) -- Dugang kakugi, ug kay mas makit-an ang kita sa mas daghan nga gigatasan, miaghat si Provincial Veterinarian Dr. Stella Marie Lapiz nga mas maayo nga mas daghan ang gatasan kay sa pipila lamang, sa susama ra nga ka hago.
Kini samtang ang pagpanggatasan karon, nagtanyag sa mga Bol-anon sa dugang kita gikan sa P500 ang adlaw sa matag gatasan nga mag gipasuso pa nga nati.
Tulo ngadto sa lima ka crossbred o high-bred nga kabaw nga gatasan ang atimanon, matud pa ni Lapiz, aron mabati na ang epekto, dugang niya.
Kana, kay mahimo nga dili usab magdungan og panganak ang kabaw, ug samtang nagpatotoy pa kini, mas daku ang lanat sa panahon nga makuhaan sa gatas ang mas daghan, alang sa dugang kita.
Ang pagpang-gatasan natural lamang usab nga napasugdan kay nanguna ang Bohol sa mga lalawigan nga may labing daghang ihap sa kabaw sa kinatibuk-ang rehiyon.
Kanhi kasagaran gigamit sa buhaton sa umahan ug gikarne inig abut sa panahon, karon nakit-an sa pagtuon nga ang kabaw makasapal sa panginahanglan sa panimalay dala sa tag P70 na nga litro sa gatas nga makuha sa kabaw nga manganak.
Sa pagdagan sa panahon, ang pag-alayonay sa Philippine Carabao Center (PCC) nga maoy nakalili sa posibilidad nga ang mga kabaw makatampo sa nasudnong panginahanglan sa gatas, gipasugdan ang pagtuon didto sa Ubay, subay ni Lapiz.
Ang buhatan ni Lapiz, naghatag usab og teknikal nga tabang sa pag-atiman, pagpa-anak ug pagpang-apud-apod sa mga nati nga bahin sa buhatan sa ilang pagpaliwat.
Sa laing bahin, ang National Dairy Authority usab nakig-abin sa PCC aron dunganan ang pagtuki sa kapasidad sa kabaw ug baka nga makahatag sa labing daku nga panginahanglan sa gatas.
Labing daku nga porsento sa gatas nga gikonsumo sa mga Pilipino, gipalit sa nasud sa gawas, nga gibayran og dollar, mao nga daku kaayo og epekto kay mogawas ra usab ang giampingan nga kita na unta sa nasud.
Segun sa pagtuon sa mga ahensya, basta lamang mahatagan sa saktong pagkaon ug mapataas ang kalidad sa mga kabaw, daku ang posibilidad nga may dugang pang kita ang mabulsa sa mga mag-uuma nga misalig sa kabaw nga pangdaro ug pangkarne lamang.
Kon itandi, ang native nga kabaw mogatas lamang og 1.5 ka litro, samtang ang cross breed nga kabaw mogatas og 5 ngadto sa 7 ka litro, butyag ni Lapiz.
Sukad sa pagtapos sa research, nagpasugod dayon ang PCC sa ilang livestock herd development nga naglakip sa dispersal ug infusuion of breeders aron maoy mohabal sa mga native nga kabaw aron motaas nga lahi sa nati.
Saktong pag-atiman sa hayop, paghatag niini sa gikinahanglang minerals, sakto nga bansay sa pagpaliwat ilabi na sa pagtutok sa pagkafertile sa hayop, kini ang aghat niya ngadto sa mga mag-uuma nga karon nagsugod na og tagamtam sa dugang kita tungod sa paggatasan. (RAHC/PIA7 Bohol)