LANTAPAN, Bukidnon (PIA)—Sa tinguha sa gobyerno nga matuki ang mga isyu, panginahanglan, ug oportunidad aron mas molambo ang panginabuhi sa komunidad—labi na ang mga lumad—ang Department of Science and Technology (DOST) sa Region 10 ug 11 milusad sa programang “Grassroots Innovation for Inclusive Development (GRIND)” pinaagi sa pagpahigayon sa training nga gitawag ug “SalikLakbay Solutions Mapping Trainer’s Training and Immersion” bag-ohay pa lang dinhi sa Barangay Songco, Lantapan, Bukidnon.
Ang ‘SalikLakbay’ usa ka kombinasyon sa duha ka pulong nga Filipino: ‘Saliksik’ nga nagkahulogang ‘Pagdukiduki’ ug ‘Lakbay’ nga nagpasabot ‘Pagbiyahe o pagpanimpalad."
Ang GRIND usa ka programa sa DOST nga naghatag gahum sa komunidad nga mapaabot kanila ang mga serbisyong gikan sa Siyensya ug Teknolohiya alang sa kalambuan sa tanan.
Gitudlo-an sa GRIND expert nga si Dr. Della Grace Bacaltos ang penta-helix collaborators, nga gi-representahan sa Lantapan local government, Central Mindanao University, Xavier Science Foundation, Inc., Philippine Information Agency, ug ang Chamber of Commerce sa syudad sa Malaybalay ug Valencia.
Ang GRIND Program National Implementation Guidelines gihatag sa DOST region 11 ngadto sa DOST-10 pinaagi sa duha ka adlaw nga pagbansay ug gihimo ang ‘immersion’ kauban ang tribo sa Talaandig.
Kini nga libro ang mamahimong giya kung unsaon pagplano, pagpahigayon, pag-monitor ug pag timbang-timbang sa programa, lakip na ang transisyon ug paglantaw sa epekto niini sa komunidad.
Matud ni DOST-10 Regional Director Alfonso Alamban angay gyud nga pasalamatan ang DOST-11 tungod sa pakigbisog niini aron ma-explore ang mga kausaban, kabalhinan, kalainan, ug kabag-ohan diha sa atong mga kaigsoonan nga naa sa lagyong dapit diin angay ipahibalo sa kadaghanan.
Gibisitahan sa ‘SalikLakbay Team’ ang bantugang ‘soil painter’ nga si Salima Saway aron mahibaw-an ang mga klase sa yuta nga iyang gigamit. Sumala sa gisaysay ni Salima, nadunggan sa grupo nga mas malipay sya kon ugaling dunay teknolohiya nga makatabang aron madugangan ug uban pang mga kolor sama sa blue, green, ug uban pang mga ‘tones ug shades’ ang yuta nga iyang gamit.
Sumala ni DOST-Bukidnon Provincial Director Ritchie Mae Guno, ang “GRIND” isa sa mga programa sa DOST nga makatabang sa mga ‘Innovations o creative ways’ diha sa pagdiskubre sa praktikal nga solusyon sa mga problema sama sa kanihit o kakulang sa mga ‘resources.’
Gi-adtoan pud sa Team ang mga Lumad nga ‘Herbalist’ aron makita ang talagsa-ong pamaagi nila sa pagtambal sa mga masakiton pinaagi sa mga tanom nga naa ra makuha sa ilang palibot.
Si Virgilio Fuertes, ang Research Specialist sa DOST-10 miingon nga makatabang ang SalikLakbay aron makakuha ug bag-ong kahibalo gikan mismo sa mga gitawag nga ‘grassroots innovators.
Nakahatag ug inspirasyon ug dugang ka-bibo ang presensya ni Kyle Douglas Jennermann nga mas nailhan sa dagnay nga “Kulas-Becoming Filipino.” Si Kulas ang namahimong GRIND Ambassador.
