CORTES, Bohol, May 29 (PIA) -- Sa nagsingabut nga huwaw, adunay pay igo nga tubig nga magamit sa pagpatubig sa mga basakan alang sa karon nga tingtanum.

Kini maoy pasalig sa National Irrigation Administration (NIA) taliwala sa banabana sa Philippine Atmospheric Geophysical and Astronomical Services Administration (PAG-ASA) nga masinati og sugod ang epekto sa El Niño Southern Oscillation (El Niño) sugod sa Hulyo, bisan pa man nga may mga katag-katag nga pag-uwan sa ubang mga lugar, apan dili na gayud kasaligan pa ang matigum nga uwan aron ikapatubig.

Didto sa Kapihan sa PIA, kauban ang NIA-7, gibutyag ni Senior Engineer Maria Donesa Autida nga sa pagkakaron, samtang ngasugod na og pa-agas sa tubig alang sa nahaunang batches sa nga basakan nga patubigan, ang uwan nga gipaabut nga dala sa bagyo nga Mawar, magpuno sa napaawas nan ga tubig, hinungdan nga supisyente pa gihapon ang tubig sa upat ka dagko nga mga dams sa Bohol.

Gipasabut usab ni Hydrologist Aproniano Añora nga ang Sistema sa pagschedule ug pagpuli puli og paagas sa pundo sa mga dams, makapamaayo sa pagdumala ug kamenosan ang mausik nga tubig sa panahon nga tingnihit.

Samtang nag-andam pa ang mga mag-uuma sa ilang mga luwang nga tamnan, dili dunganon sa NIA ang pagpaawas sa tubig aron magamit sa basakan, kay dili usab maayo nga magdungan ang tanan og tanum.

Gawas nga magkamenos ang mga trabahante sa umahan kon dunganon ang tanan sa mga basakan, lisud usab ang maserbisyohan og Dungan ang mga nanginahanglan og teknikal nga tabang, saman ga mahimong dili mamayo nga pag-apud-apod ang patubig.

Delikado usab kon sa dinungan nga pagtanum, may sakit nga moatake, mahimong mapilde ang tanang tanum ug wala unyay maani.

Apan kon igo ra ang tubig nga pundo sa mga dams sa Bohol karong tingtanum, wala pay Seguro sa Oktubre pohon nga tingtanum, dugang ni Engr Autida.

Ang upat ka dams nga gidumala sa NIA ug sa ilang mga irrigators associations mao ang Malinao Dam sa Pilar nga may 5 million cubic meter (MCM) nga kapasidad, Ang Bayongan Dam sa San Miguel nga may 25.10 MCM capacity, Ang Capayas Dam sa Ubay nga nay 3.4 MMC ug ang Zamora Dam sa Talibon nga may 5.2 MMC.

Bentaha ang Malinao Dam kay naa may nagpasulod nga tubig sa Wahig-Pamacsalan River, ang tinubdan sa pundo sa dam kon walay uwan, matud ni Añora.

Apan ang Bayongan, sanglit walay suba nga gigikanan sa iyang pundo nga tubig, kini nagsalig lamang sa ipaawas nga tubig sa Malinao.

Ang laing duha ka dams: Zamora ug Capayas, nagsalig lang gyud sa uwan kay gagmay lang ang tubig nga makuha sa mga duol nga tubod niini.

Niini nga sitwasyon, kon iabut sa Oktubre nga wala nay uway, nagpadayag ang NIA nga himoon nila ang estrikto nga pagrasyon sa tubig, ang pagpaneguro nga walay hunob ug nga sagbot ang mga kanal aron dili masayang ang tubig.

Gipaabut usab sa NIA nga moabag ang Department of Agriculture ug ang Bohol Provincial Government nga makatabang sa p undo alang sa cloud seeding aron may masulod nga uwan sa mga dams ug magamit sa nagsingabut nga katalagman. (RAHC/PIA Bohol)